Creatief in gesprek met kleuters, lagere schoolkinderen, pubers en jongeren
Als we denken aan verlies of rouw dan hebben we het vaak over rouw om het heengaan van een geliefde. De impact is immers enorm, het verdriet groot. Maar in het leven worden we geconfronteerd met meerdere verliezen, overlijden van een geliefde is daar een van. Ook andere verliezen kennen een grote impact zoals verhuis, scheiding, verhuis van een vriendje, het overlijden van een huisdiertje, ziekte en overlijden van een geliefde, een afwezige ouder...
Hoe beleven kleuters, kinderen, pubers en jongeren rouw en hoe kunnen we nabij zijn?
Hoewel kleuters al goed een gesprekje kunnen voeren, zijn creatieve activiteiten en spel een belangrijk communicatiemiddel. Kleuters hebben niet de taal om onder woorden te brengen hoe ze zich voelen en om te omschrijven wat er zich in hun binnenwereld afspeelt.
Ook bij lagere schoolkinderen is een één op één gesprek vaak niet geschikt, voor het kind kan het onnatuurlijk aanvoelen én er is eveneens de valkuil dat lagere schoolkinderen een sociaal wenselijk antwoord zullen geven.
Pubers en jongeren hebben dan ook weer baat bij andere manieren dan het 'klassieke' in gesprek gaan. Heel fijn is als er beroep gedaan wordt op hun creativiteit om de gevoelsstroom op gang te brengen om naar buiten te brengen wat al langer vastzit.
Een gesprek voeren met een kinderen en jonge mensen lijkt makkelijk, tot je een gevoelig onderwerp wilt aanraken
Meestal weten peuters, kleuters, kinderen en jonge mensen niet waarom ze verdrietig zijn bij afscheid, verlies, rouw. Er zijn immers te veel veranderingen op korte tijd teveel, en dit gaat gepaard met zeer veel uiteenlopende gevoelens. Kwaadheid, pijn, gemis, leegte, angst, … is verweven met elkaar en toch lijkt het een kluwen vanbinnen. Het is een enorme klus om in die chaos van gevoelens orde te scheppen, en deze gevoelens in woorden te gieten.
Leerkrachten zien het kind en de jongere met zichzelf worstelen, maar vinden het heel moeilijk om hen te bereiken. Ze kijken met onmacht toe.
In deze opleiding krijg je zeer concrete handvaten om net wél de peuter, kleuters, kinderen, pubers en jongeren te bereiken, zowel individueel als met de klas.
Uiteraard geven we telkens andere tools, methodieken en zeer concrete werkmiddelen om met iedere doelgroep aan de slag te kunnen.
Meestal weten peuters, kleuters, kinderen, pubers en jonge mensen niet waarom ze verdrietig zijn bij afscheid, verlies, rouw. Er zijn immers te veel veranderingen op korte tijd teveel, en dit gaat gepaard met zeer veel uiteenlopende gevoelens. Kwaadheid, pijn, gemis, leegte, angst, … is verweven met elkaar en toch lijkt het een kluwen vanbinnen. Het is een enorme klus om in die chaos van gevoelens orde te scheppen, en deze gevoelens in woorden te gieten.
Leerkrachten zien een leerling met zichzelf worstelen, maar vinden het heel moeilijk om het kind te bereiken. Ze kijken met onmacht toe.
In deze opleiding krijg je zeer concrete handvaten om net wél de leerling, hoe jong of oud, te bereiken, zowel individueel als met de klas.
Met concreet bedoelen we héél concreet. Je krijgt methodieken aangereikt en creatieve manieren om zicht te krijgen op wat vast zit en om rouw bespreekbaar te maken en dit telkens volgens het ontwikkelingsniveau van het kind én volgens de rouwfase waarin het kind en jongere zich op dat moment bevindt.
Leer hoe je op creatieve manier kleuters, kinderen, pubers en jongeren kan helpen om taal te geven aan wat er zich vanbinnen afspeelt!
Lesinhoud
Wat is rouw, wat doet het met je:
- Emotioneel;
- Lichamelijk;
- Gedragsmatig.
We staan stil bij wat rouw is en hoe het op het moment van het verlies kan binnenkomen en hoe het (vele jaren) later nog steeds tot uiting kan komen. Hoe komt dit? En wat kunnen we concreet doen om het kind en de jongere nabij te zijn?
Waarom kinderen en jongeren het verdriet en de impact van het verlies nog niet kunnen dragen en wat ze net wél nodig hebben.
We staan stil bij het ontwikkelingsniveau van
- baby's
- peuters
- kleuters
- de jonge lagere schoolkinderen
- de oudere lagere schoolkinderen
- de pubers
- de jongeren
We staan telkens stil bij:
- hoe voelen ze rouw aan/ hoe reageren de hele kleintjes op de spanningen en veranderingen;
- hoeveel begrijpen de peuters, kleuters, kinderen, pubers en jongeren van wat er gezegd werd;
- hoe kan je in duidelijke en begrijpelijk taal omschrijven wat er is gebeurd;
- hoe kan je hen via creatieve methodieken uitleggen wat er is gebeurd en wat de mogelijke impact is;
- waar hebben ze nood aan? En dit telkens volgens hun emotionele ontwikkeling;
- waar hebben kinderen en jongeren met autisme nood aan en hoe beleven zij rouw? En hoe anders is dit tov kinderen zonder autisme en hoe kunnen we hen helpen?
- waarom kinderen en jongeren soms nog niet bij hun verdriet kunnen, wat dit betekent en hoe je hen concreet kan ondersteunen
- hoe je de rouwfase bij kleuters, kinderen, pubers en jongeren kan opsporen
- welke creatieve methodieken kan je per ontwikkelingsniveau en per rouwfase inzetten om concreet en behulpzaam in gesprek te kunnen gaan met peuters, kleuters, kinderen en jongeren
- hoe beleven ze rouw
- wat is hun begripsvermogen rond afscheid en de dood
- wat hebben ze nodig om afscheid en de dood te begrijpen en uiteraard hoe je hen daarin kan helpen
- heel wat methodieken om op creatieve manier in gesprek te gaan met de kleintjes, de kinderen, pubers en jongeren;
- hoe je op creatieve manier de kleintjes, kinderen, pubers en jongeren hun gevoelens kan laten uiten
- ...
Dit telkens om individueel met het kind/de jongere in gesprek te gaan, alsook met de hele klas of groep.
Het is belangrijk om inzichten te hebben in rouw. Rouw is dan wel voor iedere kind en jongere individueel, toch maakt ieder kind en jongere een aantal gelijklopende fasen door. Je krijgt zicht op deze fasen. Je krijgt mee wat rouw is en wat het met het kind en de jongere doet. Toch is het ook essentieel om een kader mee te krijgen dat naast het gevoel en de impact van rouw, ook duidelijke fasen aanduidt. Dit is een heel handig instrument om het kind of de jongere gepast te kunnen ondersteunen. Iedere rouwfase heeft zijn speciale kenmerken, waarbij de rouwende leerling tot bepaalde inzichten is gekomen, bepaalde gevoelens aan het doorwerken is, en dus ook heel specifieke noden heeft. Je leert deze rouwmodellen en rouwfasen kennen en je leert op te sporen waar de peuter, kleuter, kind, puber en jongere zich situeert.
Iedere rouwfase wordt besproken en er worden tal van creatieve manieren meegeven om met peuters, kleuters, kinderen, pubers en jongeren zowel individueel als met de klas in gesprek te gaan. Zo voelt de leerling zich werkelijk begrepen, gehoord en gezien.
Je kan je dus volledig afstemmen op de noden en de behoeften van het kind en jongere. We staan ook stil bij heel wat vragen die kinderen en jongeren hebben, zoals:
- Gaat die pijn ooit weg, of blijft het even intens
- Ik ben bang dat ik nooit meer gelukkig zal zijn
- Ik ben bang dat ook ik/ iemand anders zal doodgaan
- Ik voel me schuldig omdat ik plezier heb gemaakt
Hoe kan je een hele klas ondersteunen en wat kan je concreet doen bij rouw in de klas.
Hoe kunnen we het oplossen?
Hoe kunnen we het oplossen? En kunnen we de rouw en de pijn van het verlies wel oplossen? Wat is er nodig om een kind zonder al te grote littekens de periode van afscheid en diep gemis door te komen? De steun van volwassenen is hierin van cruciaal belang. Je leert hoe je er voor een kind kan zijn en waarom net de steun van volwassenen zo belangrijk is.
Je krijgt inzichten in waarom het ene verlies zwaarder doorweegt dan het andere, en waarom schijnbaar twee min of meer dezelfde verliezen anders beleefd kunnen worden.
Enkele veel voorkomende misvattingen
Ook bespreken we veel voorkomende misvattingen en valkuilen én natuurlijk ook telkens wat je kan doen bij onder andere:
- Gelukkig is het nog zo klein, het begrijpt niet wat er aan de hand is. Kinderen, hoe klein ze ook zijn, voelen haarfijn aan dat er iets gaande is. Dit zorgt voor onzekerheid, (verlatings)angst, frustratie, onmacht, slapeloze en onrustige nachten, opstandig gedrag of net teruggetrokken gedrag. Je krijgt inzichten in wat kinderen, hoe klein ook, nodig hebben én hoe je met hen in gesprek kan gaan over wat er is gebeurd, de gevoelens van rouw, het afscheid nemen, enzovoort. Wat hebben kinderen nodig, en hoe kan je hen begeleiden?
- Het kind doet alsof er niets aan de hand is. Waarom doet een kind alsof er niets aan de hand is en hoef je je daar altijd zorgen over te maken? En wanneer wel en wanneer niet? Je krijgt uiteraard ook hier weer heel wat inzichten in dit proces en methodieken aangereikt om met de kleuter en/of het lagere schoolkind aan de slag te gaan;
- Het kind huilt niet. Soms is het verdriet zo groot dat een kind niet weet wat het allemaal voelt. Er zijn teveel gevoelens ineens waardoor het zich overstelpt voelt. Toch zitten de tranen klaar. Hoe kan je het verdriet naar buiten begeleiden en de traantjes, die een helende werking hebben, laten stromen? Je krijgt een creatieve manier mee waarmee je concreet aan de slag kan gaan;
- Kinderen zijn te klein om naar de begrafenis te gaan. Nochtans is naar de begrafenis gaan essentieel in het afscheid nemen van een geliefde en in het rouwproces. Je leert hoe je kinderen hierop kan voorbereiden waardoor een begrafenis alles behalve traumatisch wordt, maar helend, troostend en warm.
Enkele veel voorkomende vragen over de thuisopleiding
-
Wat kan ik verwachten van de thuisopleiding?
Van zodra je de stap hebt gezet om de thuisopleiding te volgen kan je onmiddellijk aan de slag.
We sturen jou alle lessen ineens door zodat je op eigen tempo de lessen kan volgen. Zo kan je zelf plannen wanneer je welke les zal volgen en hoeveel tijd je eraan zal besteden.
De lessen bestaan uit zowel audio als video opnames. Je ziet en hoort de docente. De handouts worden samen met jou besproken. Zo kan je makkelijk meevolgen, net zoals je live in de les zit!
-
Welk studiemateriaal krijg ik aangereikt?
Je ontvangt 4 opnames waarin de lessen stap voor stap worden opgebouwd. We hanteren min of meer hetzelfde principe als je live de lessen zou meevolgen. Je krijgt meer dan 12 uur aan opnames doorgestuurd.
Samen met de opnames ontvang je ook de PowerPoint presentatie ter ondersteuning van de opnames.
Daarnaast krijg je ook de cursus en al het lesmateriaal, zoals bijvoorbeeld:
- de creatieve methodieken om met kleuters, kinderen; pubers en jongeren in gesprek te gaan;
- de inspiratiemap, met wel meer dan concrete en uitgewerkte 100 creatieve methodieken, om met kleuters, kinderen, pubers en jongeren in gesprek te gaan;
- lijst met boeken, films, muziek ter ondersteuning van moeilijke gesprekken;
- Wat met moeilijke vragen?' en uiteraard ook het uitgewerkte antwoord;
- 'neutrale' vragen die je kan stellen aan kinderen en jongeren waarvan de ouders scheiden/uit elkaar gaan zodat ze niet in een loyaliteitsconflict terecht komen;
- ...
-
Ik krijg al het lesmateriaal in een keer aangereikt en kan daardoor onmiddellijk de opleiding starten. Maar, zal ik niet overspoeld worden door al het materiaal?
Je krijgt inderdaad alle lessen en het werkmateriaal in een keer doorgestuurd. Dit is anders dan bij de live opleiding. Daar wordt het materiaal en de lessen gedoseerd gegeven: een les per keer samen met het werkmateriaal en methodieken die bij die les horen.
Dit is anders bij de thuisopleiding; je krijgt alles ineens doorgestuurd bij je inschrijving.
Maar wees gerust, we gaan je niet overstelpen. We geven op gestructureerde manier de lessen en lijsten duidelijk op waarover de les gaat en wat er bij die les hoort. Ook de thuisopdrachten worden duidelijk en concreet omschreven. Dit wordt ter ondersteuning ook herhaald in de audio.
-
Hoeveel uur aan lesmateriaal krijg ik?
Je krijgt meer dan 12 uur aan lesmateriaal aangereikt. Let op; dit is enkel wat de video en audio betreft.
Naast de leerstof via audio en video maak je ook nog oefeningen en opdrachten om de opgedane kennis te implementeren en eigen te maken.
-
Wat is de studiebelasting per les?
Dit is moeilijk in te schatten omdat veel afhangt van jouw achtergrond (hoeveel ervaring je hebt als hulpverlener of als ondersteuner in rouw- en verliesverwerking) en hoeveel je wilt gaan oefenen.
Maar we geven je graag een algemene richtlijn mee:
- de opnames van de lessen duren tussen de 3 uur en 3 uur een kwart
- het uitwerken van een opdracht vraagt ongeveer 1 u. Dit is het implimenteren van de geziene leerstof.
Daarnaast wordt een les vaak ook nog met een opdracht afgesloten. Voorzie voor het uitwerken hiervan anderhalf uur.
-
Wat is een goed gemiddelde om in de les te investeren?
We raden je aan om drie uur per week te spenderen aan de opleiding. Zo kan je de leerstof op een rustig en continu tempo eigen maken..
We raden je aan om niet meer dan één les per week af te handelen. Zo heb je ook de tijd om de leerstof te verwerken en ermee te gaan oefenen.
-
Hoe lang blijft het lesmateriaal en de audio ter beschikking?
We werken niet met een maximumtermijn. We zijn van mening dat als je betaald hebt voor een opleiding die beschikbaar moet blijven.
Het kan ook waardevol zijn om later de lessen nog eens te hernemen als opfrissing.
Praktisch
-
Het inschrijvingsgeld
Deze opleiding kost 95 euro
In deze prijs zit al het studiemateriaal:
- werkmiddelen
- methodieken
- de Powerpoints
- inspiratiemap
- meer dan 12 uur aan opname materiaal.
Al onze opleidingen bieden we aan betaalbare prijs aan. We vinden het belangrijk dat iedereen die dat wil bij ons terecht kan, en dat iedereen die zich (verder) wil bijscholen daartoe de kans krijgt. We spenderen geen grote budgetten aan dure locaties, drukwerken, erkenningen, publiciteit, internet marketing, enzovoort. We richten ons liever op wat er echt toe doet. De kosten die we daarbij uitsparen hoeven we dan ook niet door te rekenen :)
-
Hoe schrijf ik me in?
Je maakt 95 euro over op het rekeningnummer van Rouw en verlies Vlaanderen:
BE33 9501 4545 2946.
Gebruik je daarbij 'T Creatief + jouw naam' als mededeling?
Het is belangrijk dat we je mailadres hebben, stuur daarom een mail naar info@rouwenverliesVlaanderen met de medeling dat je de overschrijving maakte. Zo kunnen we jouw inschrijving aan jouw mailadres koppel. We sturen je dan ook al het cursus- en lesmatmeriaal via mail door.
-
Online
De opleiding gaat online door. We gebruiken Zoom.
Kent Zoom nog een aantal geheimen voor je? Hier vind je een heldere uitleg hoe je kan deelnemen aan een opleiding via Zoom.